Θέλω να αδυνατίσω. Να πίνω νερό με λεμόνι;

Το νερό με λεμόνι είναι ένα ρόφημα για το οποίο έχει διατυπωθεί κατά καιρούς η άποψη ότι σχετίζεται με πολλαπλά οφέλη υγείας. Μεταξύ των οποίων και η συνεισφορά του στην απώλεια βάρους (ως μέρος πολλών διαιτών ή από μόνο του).

Πάμε να δούμε λοιπόν αν αυτός ο ισχυρισμός έχει κάποια επιστημονική βάση.

Ισχυρισμός 1:

Το νερό με λεμόνι έχει πολύ λίγες θερμίδες, άρα βοηθά στη μείωση των θερμίδων

Η βασικότερη αρχή για μια επιτυχημένη προσπάθεια απώλειας λίπους είναι ο συνεχής ενεργειακός περιορισμός. Συνεπώς, δεδομένου ότι 1 ποτήρι νερό με χυμό από μισό λεμόνι αποδίδει ελάχιστες θερμίδες, αν κάποιος αντικαταστήσει τον πρωινό του χυμό ή cappuccino (που αποδίδουν ≈ 120 θερμίδες/240ml) με το λεμονόνερο, τότε σαφώς δημιουργείται ένα ενεργειακό έλλειμμα που ροοδευτικά θα οδηγήσει σε απώλεια βάρους. Βέβαια, το ίδιο θα συνέβαινε ακόμα και αν το άτομο απλώς καταργούσε το όποιο ρόφημα με θερμίδες έπινε, ή το αντικαθιστούσε με σκέτο νερό ή τσάι ή καφέ χωρίς ζάχαρη/χωρίς γάλα.
Με πιο απλά λόγια, η μείωση των θερμίδων είναι αυτή που θα έφερνε το όποιο όφελος και όχι το συγκεκριμένο ρόφημα.

Ισχυρισμός 2:

Το νερό με λεμόνι βοηθά στην αποτοξίνωση

Η αποτοξίνωση δεν είναι τίποτε άλλο από την απομάκρυνση άχρηστων ουσιών καιπαραπροϊόντων του μεταβολισμού από τον ανθρώπινο οργανισμό, που επιτελείταικαθημερινά από 3 βασικά όργανα: ήπαρ, νεφρούς και έντερο. Δυστυχώς, όσο και αν ίσωςακούγεται «πιασάρικο» δεν υπάρχουν τρόφιμα που να κάνουν αποτοξίνωση. Απαιτείται ένασύνολο συμπεριφορών υγείας (π.χ.τακτική κατανάλωση φρούτων και λαχανικών, άσκηση,πολύ νερό, μη άσκοπη λήψη φαρμάκων κ.λπ.), ώστε να προάγεται η ακέραιη λειτουργίααυτών των σημαντικών οργάνων.

Ισχυρισμός 3:

Το νερό με λεμόνι βοηθά στην ενυδάτωση, άρα και στην απώλεια βάρους.

Πράγματι νεότερα δεδομένα αναδεικνύουν τη σημασία της επαρκούς ενυδάτωσης όχι μόνο για τη γενικότερη εύρυθμη λειτουργία του ανθρώπινου οργανισμού (μεταφορά θρεπτικών συστατικών, ενίσχυση νεφρικής λειτουργίας, αύξηση συγκέντρωσης και προσοχής κ.λπ.) αλλά και για την απώλεια βάρους (ενίσχυση της λιπόλυσης με διάφορους μηχανισμούς).
Παράλληλα, η αυξημένη κατανάλωση νερού μειώνει την επαναρρόφηση νατρίου σε έναν υγιή «νεφρικά» οργανισμό, υποβοηθώντας έτσι την κατακράτηση υγρών. Ωστόσο, και πάλι, η προσθήκη λεμονιού στο νερό δε φαίνεται να παρέχει επιπρόσθετο όφελος σε σχέση με το να πίνει κάποιος μόνο νερό.

Ισχυρισμός 4:

Το νερό με λεμόνι ενισχύει το μεταβολισμό

Διάφορες μελέτες έχουν εξετάσει τη σχέση μεταξύ της κατανάλωσης νερού και της αύξησης του μεταβολικού ρυθμού, δηλαδή των θερμίδων που καταναλώνονται αυτόματα από τον οργανισμό για τις βασικές του λειτουργίες. Ερευνητές προτείνουν ότι η επαρκής ενυδάτωση ενισχύει τη λειτουργία των μιτοχονδρίων, οργανιδίων υπεύθυνων για την παραγωγή ενέργειας στα κύτταρά μας, συνεισφέροντας έτσι στην αύξηση του μεταβολισμού και σε πιθανή επακόλουθη απώλεια βάρους. Επίσης, πολλές μελέτες έχουν αναδείξει το θερμογενετικό όφελος από την κατανάλωση νερού. Μελέτη σε 14 Γερμανούς εθελοντές έδειξε ότι η κατανάλωση 500ml νερού, αυξάνει τον μεταβολισμό κατά περίπου 30% για 30-40 λεπτά. Στα ίδια συμπεράσματα κατέληξαν και ερευνητές στο Ισραήλ μελετώντας 21 υπέρβαρα παιδιά στα οποία παρατηρήθηκε αύξηση του μεταβολισμού κατά 25% για >40 λεπτά μετά την κατανάλωση νερού σε ποσότητα 10ml/κιλό.
Υπερέχει όμως το νερό με λεμόνι σε σχέση με το απλό νερό; Δυστυχώς, ούτε εδώ φαίνεται να υπάρχουν επιστημονικά δεδομένα που να προτείνουν την προσθήκη λεμονιού με σκοπό περαιτέρω οφέλη.

Ισχυρισμός 5:

Το νερό με λεμόνι βοηθά στην απώλεια βάρους

Μελέτες δείχνουν ότι το νερό πράγματι συνεισφέρει στην επίτευξη κορεσμού, ειδικά όταν λαμβάνεται πριν τα γεύματα και μπορεί να βοηθήσει στην μειωμένη πρόσληψη θερμίδων στο επακόλουθο γεύμα. Μάλιστα σε υπέρβαρα άτομα η κατανάλωση 500ml νερού πριν από κάθε γεύμα επέφερε 44% μεγαλύτερη απώλεια βάρους, συγκριτικά με την εφαρμογή μόνο της δίαιτας σε 3 μήνες.
Ωστόσο, για άλλη μια φορά κανένα επιπρόσθετο όφελος από την προσθήκη λεμονιού.

*Φυσικά, εδώ να σημειώσουμε ότι η προσθήκη λεμονιού προσδίδει ιδιαίτερη γεύση στο νερό και βοηθά κάποια άτομα να το καταναλώνουν πιο εύκολα και πιο ευχάριστα, οπότε σε αυτή την περίπτωση ίσως δρα βοηθητικά και μπορεί να εξεταστεί από τον διαιτολόγο ως στρατηγική αύξησης των συνολικών υγρών μέσα στην ημέρα.

 Τα οφέλη του λεμονιού

Μπορεί, λοιπόν,το νερό με λεμόνι να μην βοηθά περισσότερο από το απλό νερό στη ρύθμιση της όρεξης, στην πιθανή αύξηση του μεταβολισμού και στον έλεγχο του βάρους, όμως δεν πρέπει να παραβλέψουμε ότι πρόκειται για ένα τρόφιμο πολύ θρεπτικό, πλούσιο σε:

  • Λεμονοειδή = φυτοχημικά που δρουν ενάντια στο οξειδωτικό στρες, μειώνοντας την παραγωγή ελευθέρων ριζών.
  • Βιταμίνη C = σημαντική υδατοδιαλυτή βιταμίνη απαραίτητη για ποικίλες λειτουργίες όπως η σύνθεση κολλαγόνου, η σύνθεση νευροδιαβιβαστών, η αντιοξειδωτική προστασία και άλλα.
  • Κιτρικά = ιδιαίτερης σημασίας για την πρόληψη νεφρολίθων ασβεστίου.

Φυσικά αυτά τα οφέλη παρέχονται οποιαδήποτε στιγμή της ημέρας και αν καταναλωθεί το λεμόνι, όχι μόνο το πρωί, αλλά και αν δεν είναι στυμμένο μέσα σε ένα ποτήρι με νερό αλλά στο φαγητό μας.

Σε ποιες περιπτώσεις θέλει προσοχή;

Η κατανάλωση λεμονιού με το που ξυπνάμε (ή και γενικά μες τη μέρα) αντενδείκνυνται σε άτομα τα οποία πάσχουν από κάποια μορφή φλεγμονής στον οισοφάγο, το στομάχι ή έχουν γαστρο-οισοφαγική παλινδρόμηση (ιδιαίτερα συχνό σε άτομα με αυξημένο σωματικό βάρος) καθώς η οξύτητά του θα επιδεινώσει το υποκείμενο νόσημα.
Ωστόσο, ακόμα και άτομα χωρίς τα παραπάνω νοσήματα μπορεί να νιώσουν στομαχική δυσφορία από την κατανάλωση λεμονιού ή νερού με λεμόνι οπότε και πάλι θέλει προσοχή.

Βιβλιογραφία

  1. Thornton et al, Increased Hydration Can Be Associated with Weight Loss Front Nutr 2016
  2. NegoianuD and Goldfarb S, Just add water, JASN 2008
  3. Boschamann et al, Water-induced Thermogenesis J Clin Endocrinol Metab 2003
  4. Dubnov-Raz G, Influence of Water Drinking on Resting Energy Expenditure in Overweight Children, Int J Obes (Lond) 2011
  5. Dennis E, Water Consumption Increases Weight Loss During a Hypocaloric Diet Intervention in Middle-aged and Older adults, Obesity (Silver Spring) 2010
  6. Davy B, Water Consumption Reduces Energy Intake at a Breakfast Meal in Obese Older Adults, JADA 2008
  7. Kang D, Long-term Lemonade Based Dietary Manipulation in Patients With Hypocitraturic Nephrolithiasis, J Urol 2007