ΣΑΚΧΑΡΩΔΗΣ ΔΙΑΒΗΤΗΣ ΚΥΗΣΗΣ

Ο Σακχαρώδης Διαβήτης Κύησης (ΣΔΚ) είναι μια μορφή διαβήτη που εμφανίζεται κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, συνήθως στο 2ο τρίμηνο, λόγω ορμονών παραγόμενων από τον πλακούντα που δυσχεραίνουν τη δράση της ινσουλίνης. Στις περισσότερες περιπτώσεις παύει να υπάρχει μετά τον τοκετό.

ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΚΙΝΔΥΝΟΥ ΓΙΑ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΣΔΚ
  • ΔΜΣ > 30 kg/m2
  • Προηγούμενο παιδί με βάρος γέννησης ≥ 4,5 kg
  • ΣΔΚ σε προηγούμενη εγκυμοσύνη
  • Γονέας ή αδέρφια με ΣΔτ2
  • Καταγωγή από Νότια Ασία ή Μέση Ανατολή

Προϋπόθεση είναι η μητέρα να μην έχει προϋπάρχων σακχαρώδη διαβήτη τύπου 1 ή σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2, δηλαδή διαβήτη πριν την κύηση.

Βασική εξέταση μετά την επιβεβαίωση της κύησης: Μέτρηση γλυκόζης ορού νηστείας και HbA1c (γλυκοζυλιωμένης αιμοσφαιρίνης).

  • Γλυκόζη νηστείας ≥ 126 mg/dL, αντιμετωπίζεται ως προϋπάρχων διαβήτης και όχι ΣΔΚ
  • Γλυκόζη νηστείας: 92 – 125 mg/dL, γίνεται αντιμετώπιση ως ΣΔΚ
  • Γλυκόζη νηστείας: < 92 mg/dL, υγιή επίπεδα. Έπειτα, ελέγχονται ξανά τα επίπεδα γλυκόζης μεταξύ 24ης και 28ης εβδομάδας κύησης.

Κατά την 24η – 28η εβδομάδα κύησης: διενέργεια δοκιμασίας φόρτισης με γλυκόζη (καμπύλη σακχάρου με λήψη 75γρ γλυκόζης). Οταν έστω μία από τις παρακάτω τιμές είναι μεγαλύτερη από τα αναφερόμενα όρια τότε γίνεται διάγνωση διαβήτη κύησης:

  • Γλυκόζη νηστείας ≥ 92 mg/dL
  • Μεταγευματική γλυκόζη 60’ (1 ώρας): ≥ 180 mg/dL
  • Μεταγευματική γλυκόζη 120’ (2 ωρών): ≥ 153 mg/dL

Για τη μητέρα:

  • Έμφάνιση υπέρτασης κύησης ή προεκλαμψίας
  • Αύξηση πιθανοτήτων ανάγκης για καισαρική τομή κατά τον τοκετό
  • Ένίσχυση ενδεχομένου για πρόωρο τοκετό
  • Σημαντική πιθανότητα εμφάνισης Σακχαρώδους Διαβήτη τύπου 2 στα επόμενα χρόνια της ζωής της

Για το έμβρυο:

  • Ύπαρξη μακροσωμίας (βάρος κυήματος ή νεογνού μεγαλύτερο από εκείνο που αντιστοιχεί στην ηλικία κύησης/γέννησης)
  • Περιγεννητικοί κίνδυνοι όπως δυστοκία των ώμων, κατάγματα, κ.ά.
  • Έμφάνιση υπογλυκαιμίας μετά τη γέννηση
  • Ύπαρξη ίκτερου τις ημέρες που ακολουθούν τον τοκετό
  • Αυξημένος κίνδυνος εμφάνισης Σακχαρώδους Διαβήτη τύπου 2 ή παχυσαρκίας στα επόμενα χρόνια της ζωής του

Ο καθημερινός αυτοέλεγχος της γλυκόζης, π.χ. με έναν μετρητή σακχάρου λαμβάνοντας μικρή ποσότητα αίματος από το δάχτυλο, είναι απαραίτητος σύμφωνα πάντα με τις οδηγίες του θεράποντος ιατρού. Οι τιμές που αξιολογούνται είναι συνήθως πριν και μετά τα γεύματα, προ του ύπνου και ενδεχομένως κατά τη διάρκεια της νύχτας.

Σύμφωνα με τις νεότερες κατευθυντήριες οδηγίες της Έλληνικής Διαβητολογικής Έταιρείας, επιτυχής γλυκαιμική ρύθμιση είναι όταν στις καθημερινές μετρήσεις:

  • Γλυκόζη νηστείας και προ-γευματική: 70 – 95 mg/dl
  • Γλυκόζη 1 ώρα μετά το γεύμα: 90 – 130 mg/dl ή < 140 mg/dl (με βάση την Αμερικανική Διαβητολογική Έταιρεία)
  • Γλυκόζη 2 ώρες μετά το γεύμα: 80 – 120 mg/dl

Για να επιτευχθούν οι γλυκαιμικοί στόχοι χρειάζεται:

  • Κατάλληλη διατροφική διαχείριση: Έλεγχος σωματικού βάρους μέσω ρύθμισης ποσότητας, σωστή ποιότητα υδατανθράκων, κατάλληλη ποσότητα υδατανθράκων ανά ημέρα αλλά και ανά γεύμα (καθώς μετατρέπονται 100% σε γλυκόζη αίματος), σωστοί συνδυασμοί τροφίμων.
    *Σημείωση: Το μεγαλύτερο ποσοστό γυναικών με ΣΔΚ αντιμετωπίζεται αποκλειστικά με διατροφή.
  • Ενίσχυση φυσικής δραστηριότητας, αν και όταν είναι εφικτό.
    Έάν το σάκχαρο δεν ρυθμιστεί με την κατάλληλη διατροφική θεραπεία και άσκηση, η ινσουλίνη είναι η βασική φαρμακευτική επιλογή.
  1. International Diabetes Federation, Atlas. 2019-2021
  2. ADA, Unit 9. Pharmacologic Approaches to Glycemic Treatment Standards of Medical Care in Diabetes, 2020-2022
  3. Έλληνική Διαβητολογική Έταιρεία.
    Κατευθυντήριες οδηγίες για τη διαχείριση του ατόμου με σακχαρώδη διαβήτη. 2020